Niegotowi
Wszystko jest dobrze, jesteśmy szczęśliwi
Malina Prześluga
Tekst otwiera kilka przeplatających się monologów zwykłych ludzi: opowiada o sobie kobieta w ciąży, mężczyzna z klasy średniej urządzający właśnie mieszkanie, para staruszków nad zdjęciami pieska. Słyszymy też urywane, banalne głosy ulicy. Nagle codzienne rytuały przerywa bombardowanie. Wybucha wojna, a zwykli ludzie zostają bez dachu nad głową i wyruszają w drogę jako uchodźcy. Co mają spakować? Czy drobiazgi, które dawniej zabraliby na bezludną wyspę, przydadzą się w sytuacji ekstremalnej? Czy umiemy sobie w ogóle taką sytuację wyobrazić?
Dobrobyt mentalny
Rozmowa z Maliną Prześlugą
Rozmowa z Pawłem Machcewiczem
Z Pawłem Machcewiczem, historykiem, pomysłodawcą, współzałożycielem i – w latach 2008-2017 – dyrektorem Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku o wojnie i o współczesnych sposobach mówienia o niej.
Kornelia Sobczak
Rozprawa Jana Kotta z Conradem jest wołaniem o obronę konkretu. Trzeba pytać o sens, bo pytanie o sens jest pytaniem o konkret. Może można dziś przeczytać marksizm i materializm Kotta jako wołanie o troskę o żywych, konkretnych ludzi, o sens ich życia i uśmiercania, jako pytanie o stosunki społeczne i wartości, wokół których budujemy nasze społeczeństwo. W przeciwnym razie zostanie nam rzeczywiście tylko heroizm śmierci.
Justyna Szklarczyk
Rośliny ruderalne, inaczej rumowiskowe, rosną blisko człowieka, zazwyczaj na śmietnikach i podwórzach, na placach, nasypach, torach kolejowych, pod płotami i między płytami chodnikowymi. To w czasie pokoju. W czasie wojny nieużywanych przez człowieka przestrzeni może być więcej. Kronikarzem tej swoistej reakcji środowiska na niszczycielskie działania wojenne był między innymi Roman Kobendza.
Niszczarka
Martwy człowiek (A halottember)
János Háy
Przełożyła Jolanta Jarmołowicz
W prowincjonalnym miasteczku życie mija w oczekiwaniu na listonosza – każdego dnia przynosi pisane przez mężów i ojców listy z wojennego frontu, czasem informacje o ich śmierci. Gdy przybywa z informacją o śmierci ukochanego głównej bohaterki – ta najpierw rozpacza, ale później próbuje ułożyć sobie życie na nowo, wymazując z pamięci męża, bo życie w wiecznej żałobie jest niemożliwe. Ale gdy po pewnym czasie okazuje się, że mężczyzna jednak przeżył, codzienność kobiety, która zdążyła już odbyć żałobę staje się nieznośna.
Po bandzie
Figle migle z postępem
Marek Beylin
Rachunki
Po Trzeciej Republice – Trzecia Rzesza
Piotr Olkusz
W trakcie drugiej wojny światowej francuski teatr nie przerwał grania, a zdaniem wielu widzów i aktorów przeżywał nawet dobry okres. W Paryżu publiczność chętnie oglądała przedstawienia, zaś w strefie Vichy gabinet marszałka Pétaina chętnie wykorzystywał teatr do celów politycznych, ciesząc się długo z przyzwolenia artystów. Wydaje się, że zgoda na kolaborację ludzi teatru wynikała przede wszystkim z niechęci do trwającej od 1870 roku Trzeciej Republiki, która zaproponowała liberalny ustrój polityczny diametralnie różny od ustroju Niemiec Bismarcka i nazistów, który według wielu artystów był systemem pozbawionym wielkich ideałów i dyskusji o wartościach.
Oko za oko
Simone de Beauvoir
Przełożyła Olga Byrska
A zatem wygląda na to, że każda kara jest porażką. Czyż z samej zasady tak nie jest? Czy ta sprawiedliwość, której tak się domagamy, nie jest oszustwem? Czy nie należy uciszyć naszych żalów, by otworzyć drzwi miłosierdziu? Esej opublikowany w „Les Temps modernes” w 1946.
Powojenna przemiana Simone de Beauvoir
Olga Byrska
Esej Simone de Beauvoir Oko za oko obrazuje przemianę autorki, która z postawy niezaangażowania w definiowanie zasad moralności w swoich tuż powojennych esejach dokonuje rekonstrukcji moralnej z pozycji zaangażowania.
Bożena Keff
Co łączy Polskę i Austrię? Nic, w zasadzie, poza tym, że przez ponad sto lat część Polski była częścią monarchii austro-węgierskiej. Oprócz tego, że oba kraje są katolickie. Oprócz tego, że oba kraje mają dobrze zakorzenioną tradycję antysemicką. Oprócz tego, że Polska wyszła z drugiej wojny światowej jako ofiara (którą faktycznie była) i jako ofiara w znacznym stopniu współpracowała z Rzeszą w sprawie zagłady Żydów. A Austria także ze statusem ofiary, pomimo faktu, że społeczeństwo Austrii w większości sprzyjało Anschlussowi, a potem Austriacy uczestniczyli w zbrodniach Trzeciej Rzeszy.
Teatr żydowski – ale też po prostu teatr
Marcin Kula
Szulamis patronuje fundamentalnemu dziełu Anny Kuligowskiej-Korzeniewskiej o całości zjawiska teatru żydowskiego w Polsce – od jego początków do współczesnych kłopotów lokalowych Teatru im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie – Polska Szulamis. Studia o teatrze polskim i żydowskim (2018).
Wynurzenia
Oddalanie
Pedro Pereira
Wojna nigdy nie jest daleko
Damaszek 2045 (Damascus 2045)
Mohammad Al Attar
Przełożyła Agnieszka Piotrowska
Akcja sztuki rozgrywa się w przyszłości, wiele lat po wojnie syryjskiej w Muzeum Pamięci Wojny w Damaszku oraz Centrum Rehabilitacji Mózgu i Pamięci. Główny bohater, oficer służb bezpieczeństwa stara się dokończyć program manipulacji zbiorową pamięcią, by zapewnić oczekiwane wspomnienie przeszłości. Niemniej, czy to ze względu na błąd systemu informatycznego, czy to na ingerencję ludzką, operacja nie przebiega zgodnie z planem
Paweł Sztarbowski
Reżyser Omar Obusaada i dramaturg Mohammad Al Attar od początku brali aktywny udział w syryjskiej rewolucji, próbując jednocześnie pracować nad działaniami teatralnymi, które dokumentowały te wydarzenia i pokazywały ich paradoksy. Ich spektakle niemal na bieżąco komentowały aktualne wydarzenia polityczne w kraju. Obecnie pracują nad spektaklem w Teatrze Powszechnym w Warszawie.
Małgorzata Budzowska
Teatr Milo Raua taki, jakim pokazał go w Orestesie w Mosulu, będącym kontynuacją jego projektu zainicjowanego Europejską trylogią, wydaje się artystyczną odpowiedzią na inercję działań systemowych, brak stanowiska politycznych decydentów wobec problemu współczesnych lokalnych konfliktów zbrojnych i ich globalnych konsekwencji.
Ustanowienia
Nazywanie świata
Piotr Morawski
Twarze
Lata siedemdziesiąte. Jadwiga Jankowska-Cieślak i Krystyna Janda. Część I
Ewa Hevelke
Kolejny odcinek cyklu „Twarze” – historii opowiadanej przez pryzmat postaci i ról aktorek emblematycznych dla swoich czasów.
Nawozy sztuczne
Panierka
Tadeusz Nyczek
Varia
Konteksty: performerka
Zofia Cielątkowska
O twórczości Niki de Saint Phalle w kontekście sztuki performansu.
NOWE SZTUKI:
Tomislav Zajec Mala Moskva
Michał Łukowicz Kuszenie Wojtka K.
Kathrin Röggla Normalverdiner
Z afisza
