Edukacja seksualna. Praktyki

Warsztaty z edukacji seksualnej w Teatrze Współczesnym w Szcecinie

Marta Gosecka i Maja Wencierska

 

Warsztaty z edukacji seksualnej w Teatrze Współczesnym w Szczecinie zostały zorganizowane w ramach działań edukacyjnych do spektaklu Edukacja seksualna w reżyserii Michała Buszewicza. Warsztaty prowadziła Maja Wen­cierska – psycholożka i seksuolożka, która jednocześnie pracowała przy spektaklu jako konsultantka.

Odbyło się dziesięć warsztatów w dwóch turach równolegle do spektaklu Edukacja seksualna w repertuarze Teatru Współczesnego.

Na warsztaty można było zarejestrować się poprzez formularz zgłoszeniowy. W czasie rejestracji należało podać swój wiek. Można też było zaproponować temat warsztatów. Rejestrujący się na warsztaty mogli również skorzystać z pomocy i informacji koordynatorki, do której grupy wiekowej zapisać się ze względu na poruszaną tematykę czy doświadczenie. 

Do linku rejestracyjnego został dołączony formularz zgody opiekuna prawnego na udział w warsztatach osoby nieletniej. 

Warsztaty dotyczyły rozwoju samoświadomości w zakresie ludzkiej płciowości, cielesności, ciałopozytywności, relacji, komunikowania potrzeb i granic w sferze seksualnej, aktywności i zdrowia seksualnego. Na każdym spotkaniu pojawiały się inne tematy, które omawiane były na forum grupy lub w trakcie konsultacji indywidualnych.

Informacja dotycząca warsztatów pojawiła się na stronie Teatru Współczesnego, na profilach Facebook i Instagram Teatru. Oferta warsztatów została rozesłana mailem do szkół ponadpodstawowych, ośrodków kultury, samorządów studenckich.

STRUKTURA WARSZTATÓW

Pierwsza tura warsztatów była podzielona na trzy warsztaty dla osób w wieku od piętnastu do dwudziestu jeden lat i dwa warsztaty dla osób dorosłych. Osoby w wieku od osiemnastu do dwudziestu jeden lat mogły wybrać grupę ze względu na poruszane tematy czy doświadczenie. Warsztaty były prowadzone w grupach, maksymalnie do dwudziestu osób. Pierwsza tura okazała się swoistym rodzajem badania potrzeb uczestników. Ich wiek i poruszane przez nich tematy skłoniły nas, by w kolejnej turze uściślić wiek i tematykę spotkań. Skupiliśmy się na potrzebach ludzi młodych, rodziców i nauczycieli. 

I tak warsztaty kwietniowe były przeznaczone dla: 

Dwa spotkania dla młodzieży od piętnastu do siedemnastu lat; jedno spotkanie dla osób osiemnastoletnich i starszych; jedno spotkanie dla rodziców – Jak i kiedy rozmawiać o seksie z własnymi dziećmi w różnym wieku; jedno spotkanie dla nauczycieli – Jak rozmawiać o seksualności nastolatków z nastolatkami. Warsztat dla nauczycieli został poszerzony o warsztat pedagogiczno-teatralny – Teatralna lekcja wychowawcza o granicach, zgodzie i odwstydzaniu języka ludzkiej seksualności, trwający dodatkowe dziewięćdziesiąt minut.

Warsztaty z edukacji seksualnej trwały dziewięćdziesiąt minut dla całej grupy, następnie trzydzieści minut prowadząca przeznaczyła na konsultacje indywidualne. 

Warsztaty zbudowane były z następujących części:

runda zapoznawcza;
budowanie kontraktu;
mapa skojarzeniowa dotycząca seksualności;
definiowanie pojęć związanych z psychoseksualnością człowieka;
wybór tematów spotkania;
część warsztatowa, w której metody i formy pracy były zależne od wyboru tematu, struktury i liczebności grupy;
propozycje wydawnicze z zakresu psychoseksuologii człowieka;
runda ewaluacyjna;
konsultacje indywidualne.

ODBIORCY

W warsztatach zadeklarowało udział sto dwanaście osób. Ostatecznie udział wzięły dziewięćdziesiąt dwie osoby w wieku od piętnastu do siedemdziesięciu lat.

Prawie trzy czwarte uczestników stanowiły osoby do trzydziestego roku życia, jednak aż pięćdziesiąt cztery procent stanowiła młodzież do dwudziestego pierwszego roku życia. Niektóre młode osoby wykazywały się wiedzą pozyskaną z różnych źródeł – często fachowych – stron w internecie i mediów społecznościowych. Były również takie, które chciały zweryfikować wiedzę internetową lub nie miały żadnej wiedzy poza tą przekazaną na lekcjach biologii. Ogromna część uczestników potrzebowała rozmowy z kimś starszym, kompetentnym i nieoceniającym. Wielu młodych ludzi informowało, że po raz pierwszy może otwarcie i bez skrępowania rozmawiać na temat seksualności człowieka. Młody wiek uczestników potwierdza brak rzetelnej edukacji seksualnej w szkołach i w domu.

Czternaście procent stanowiła grupa osób powyżej czterdziestego roku życia – w tej grupie uczestników deklarowało się wielu rodziców i nauczycieli, którzy sygnalizowali niewystarczającą wiedzę, brak kompetencji komunikacyjnych i wstyd, by rozmawiać z dziećmi, młodzieżą o seksie i seksualności.

Osoby deklarowały różną płeć psychoseksualną, jak również różną orientację seksualną. Przeważały kobiety. Nie prowadziłyśmy jednak statystyk na ten temat. 

TEMATYKA WARSZTATÓW

Tematy warsztatów zależne były od wieku uczestników.

Wśród ludzi młodych przeważały tematy dotyczące relacji: po pierwsze z partnerem/partnerką – jak budować relację romantyczną, jak rozmawiać o inicjacji seksualnej, o potrzebach, jak godzić się lub odmawiać pewnych zachowań; po drugie relacji z rodzicami: jak rozmawiać z nimi o seksie, jak chronić swoją prywatność; jak rozmawiać z rodzicami o tożsamości psychoseksualnej i orientacji psychoseksualnej. 

Nastolatkowie często poruszali temat tożsamości i orientacji. Z rozmów z młodymi wynika, że brak rzetelnej edukacji seksualnej i systemowej pomocy powodują lęki, wycofanie i często depresję. 

Z brakiem edukacji wiąże się brak społecznej akceptacji osób „tęczowych”, poszukujących swojej tożsamości, w jakiś sposób nienormatywnych, a co za tym idzie, częsty hejt i przemoc rzeczywistą i w świecie wirtualnym. Ten problem również często był podejmowany przez młodych ludzi. 

Kolejne tematy to ciałopozytywność, akceptacja samego siebie i innych, bezpieczeństwo inicjacji, choroby przenoszone drogą płciową, antykoncepcja, wpływ pornografii na młodego człowieka. 

Często pojawiał się też temat normy – wyglądu, potrzeb, zachowań, orientacji. Z tematem normy łączył się temat wzorców i stereotypów. 

W rozmowach indywidualnych pojawiły się wątki traum, molestowania czy przemocy seksualnej. Okazuje się, że młody człowiek nie ma do kogo zwrócić się po pomoc psychologiczną i wsparcie, często w sytuacji kryzysowej.

Tematy poruszane przez osoby dorosłe można podzielić w zależności od roli, w jakiej się przedstawiały. 

Część osób pojawiła się dla własnego rozwoju, by pogłębić wiedzę, dowiedzieć, się, jak pomóc sobie w relacji z partnerem/partnerką, urozmaicić życie seksualne, jak rozmawiać o potrzebach, pozbyć się wstydu. Pojawił się również temat podejmowania życia seksualnego w wieku senioralnym.

Rodzice podejmowali temat relacji z dziećmi w różnym wieku, temat seksualności, seksualność nastolatka – jakich granic intymności swojego dziecka nie powinni przekraczać.Ważnym tematem warsztatów były również tożsamość i orientacja, a co za tym idzie język inkluzywny. Uczestnicy warsztatów często przyznawali się do niewiedzy, braku umiejętności rozmawiania o seksualności między sobą, co stanowi dla nich jeszcze większą barierę w kontakcie z dziećmi. Rodzice podejmowali konkretne problemy: masturbacja dzieci w wieku przedszkolnym, oglądanie pornografii w wieku dziecięcym, uzależnienie od pornografii młodzieży, łatwy dostęp do treści pornograficznych w internecie, bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w kontaktach seksualnych, aspekty prawne. 

Nauczyciele podejmowali głównie temat uczniów „tęczowych”. Brak wiedzy, nieznajomość języka inkluzywnego powodują wiele barier w zrozumieniu problemu tożsamości psychoseksualnej i orientacji psychoseksualnej uczniów. Okazuje się, że pojęcia związane z tożsamością są mylone z pojęciami związanymi z orientacją seksualną. Nauczyciele pytali też, jak rozmawiać z rodzicami uczniów „tęczowych”. Ważnym tematem był również temat konsensualności – jak uświadamiać uczniom, że zgoda na seks jest konieczna, jak uczyć, że nie na wszystkie zachowania godzić się trzeba. Ten temat został rozwinięty w drugiej turze spotkań – w warsztacie z pedagożką teatru. Pomimo adresowania warsztatów głównie do nauczycieli nastolatków, pojawili się również nauczyciele dzieci młodszych i podjęli tematy: masturbacji dziecięcej, uzależnienia od pornografii, ciałopozytywności w kontekście coraz niższego wieku wzorców wyglądu i zachowań pokazywanych w internecie. 

Nauczyciele i rodzice podjęli też temat seksualności osób ze spektrum autyzmu.

Zakres poruszanych tematów wskazuje na duże potrzeby, a zarazem deficyty w wiedzy dotyczącej psychoseksualności człowieka. Częstymi komentarzami po spotkaniach były: „kiedy kolejny warsztat?”, „może warto zrobić warsztat tematyczny o…”, „czemu tak krótko”, „moja mama powinna tego posłuchać”, „gdyby ludzie się chcieli dokształcać, świat byłby lepszy”, „powie pani to samo moim rodzicom? Może pani uwierzą, że jestem normalna!”.

WNIOSKI I REKOMENDACJE

Brak rzetelnej edukacji seksualnej widoczny jest we wszystkich grupach wiekowych, których przedstawiciele uczestniczyli w warsztatach.

Potrzeba edukacji seksualnej jest duża. Oprócz wysokiej frekwencji na warsztatach i niedosytu osób uczestniczących, pojawiło się wiele zapytań o możliwość zorganizowania warsztatów w szkołach. Pytano również o możliwość zorganizowania warsztatów w innych miejscowościach województwa zachodniopomorskiego. 

Istnieje wiele mitów i stereotypów dotyczących seksu i seksualności, które wciąż funkcjonują w społeczeństwie, na przykład ról kobiety i mężczyzny, możliwości zajścia w ciążę, chorób przenoszonych drogą płciową etc.

Obok deficytów wiedzy, brakuje kompetencji językowych, umiejętności nazywania elementów rzeczywistości związanej z seksualnością człowieka.

Pytania zadawane w czasie warsztatów

Jak odpowiedzieć pięciolatkowi na pytanie „skąd się wziął”?

Jak reagować, gdy przedszkolak się masturbuje przy innych dzieciach?

Jak wygląda seksualność osób ze spektrum autyzmu?

Jak (jako nauczyciel) rozmawiać z rodzicami na temat seksualności ich dzieci?

Po czym poznać, że osoba ma ochotę na seks?

Jeśli mam wymiary niezgodne z trendami atrakcyjności, to czy znajdę partnera?

Jak sprawdzić, czy dziecko ma kontakt z pornografią?

Jak rozmawiać z dzieckiem o seksie, gdy ono nie chce ze mną rozmawiać na ten temat?

Czy moje wargi sromowe są okej?

Jak odmówić chłopakowi, gdy chce „dowodu miłości”, a ja nie mam ochoty, boję się, że go stracę?

Czy rodzic może całować dziecko w obszary intymne?

Co zrobić, gdy w szkole uczeń mówi, że jest transpłciowy?

Jak rozmawiać z dziećmi w szkole na tematy seksu (bo często pytają), by nie mieć problemów z ich rodzicami?

Na czym polega tranzycja?

Dlaczego obecnie jest trend, że nie wolno krytykować osób z otyłością, a osoby szczupłe tak? Gdzie są granice ciałopozytywności?

Czemu nie mogę zbudować dłuższego związku i kolejni partnerzy mnie porzucają?

Czy osoby starsze (takie po czterdziestce) też uprawiają seks?

Czy seks boli?

Co to jest demiseksualność?

Co zrobić, gdy mam skrzywionego penisa w lewą stronę? Czy dziewczyna mnie nie wyśmieje, gdy zobaczy mnie bez ubrania?

O co chodzi z tymi zaimkami używanymi przez dzieciaki (her/she)?

Co mam zrobić, gdy chłopaki zrobili mem z moimi piersiami i go sobie rozsyłają?

Na czym polega spektrum romantyczności?

Czy to normalne, że podnieca mnie bardziej, gdy partner lekko dmucha w moje ucho niż jak pieści mnie „tam”?

Czy wagina, srom i cipka to to samo?

Czy kobieta też ma wytrysk?

Jak uwolnić się z toksycznego związku?

Czemu tak trudno mi zaufać drugiej osobie?

Jeśli partner zmusza mnie do seksu oralnego, to jest to gwałt?

Czy jestem normalna, bo nie lubię seksu?

Jak poradzić sobie z traumą wykorzystania seksualnego w dzieciństwie?

Jak pokochać siebie?

Jak określić swoją tożsamość płciową? 

Jak przekonać społeczeństwo, że świat jest różnobarwny, jak kolory tęczy?

Jak pokonać wstyd „w tych tematach” ?

Czemu seks jest wciąż tematem tabu?

Po czym poznać, że jest się uzależnionym od masturbacji?

Jak dziewczyny mogą się nauczyć masturbacji (chłopaki mają łatwiej)?

Ile zarabia seksuolog?

Czym się różni ICD-10 od ICD-11 w spojrzeniu na sferę seksualną?

Czy osoby w spektrum autyzmu są częściej niebinarne?

Jak wprowadzać dzieci w zdrową, pozytywną seksualność, ale dostosowaną do ich wieku?

Jak w dzisiejszych czasach wygląda „kobieca kobieta”?

Po co są te wymysły językowe (język inkluzywny)?

Jak zapobiegać ciąży?

Jak przekonać partnerkę do gadżetów erotycznych?

Co jest normalne, a co nie w seksie?

Jak poprawić jakość relacji z partnerem?

Jak sobie poradzić po zdradzie ukochanej osoby?

Czy można się zakochać po pięćdziesiątce?

Skąd obecnie u nastolatków „moda na tęczę”? 

Jak powiedzieć partnerowi, czego potrzebuję, a czego nie lubię w sferze intymnej, by się na mnie nie obraził?

Jak powiedzieć rodzicom, że jestem osobą biseksualną/transpłciową?

Nie podobają mi się zwykłe dziewczyny, dużo oglądam porno i chciałbym taką kobietę jak z filmu, idealną. Jak ją znaleźć? Czy to możliwe?

Jak nazywać właściwie kobiece części ciała, by nie było śmiesznie lub wulgarnie? 

Czy oglądanie filmów pornograficznych w wieku 11 lat może skrzywić na zawsze życie seksualne? 

Czemu na WDŻ mówimy o przyjaźni, gotowaniu, a nie o seksie? 

Czuję do siebie odrazę po masturbacji. Jak się pozbyć tego uczucia?

Jak powiedzieć partnerowi o moich fantazjach? Co zrobić, jak mu się nie spodobają?

Czemu ludziom łatwiej zaakceptować osoby homoseksualne niż transpłciowe?

Mama się mnie wyrzekła, bo powiedziałam, że nie jestem osobą hetero. Co mam zrobić? Czy kiedyś mnie zaakceptuje? 

Jak mam rozmawiać z dziećmi o seksie, skoro to dla mnie temat wstydliwy?

Jaki orgazm jest właściwy u kobiety?

Czy chłopaków brzydzi krew miesiączkowa?

Skąd się uczyć dobrego podejścia do seksu?

Czemu ludzie wolą męczyć się w toxic relacji zamiast się rozstać?

O czym pamiętać przed pierwszym stosunkiem?

Jak się nie zarazić chorobą weneryczną?

Po czym poznać, że ktoś ma chorobę przenoszoną drogą płciową?

Czy podczas pierwszego stosunku występuje krwawienie? 

Dlaczego ludzie czują się tak skrępowani podczas mówienia o seksie?

Ile kalorii się spala podczas seksu?

Jak zacząć się masturbować?

Gdzie znaleźć feministyczne, etyczne porno? 

Czym różni się dochodzenie poprzez stosunek a masturbację?

Co wpływa na lepszy seks?

Jak poprawić smak spermy?

Czy oglądanie porno jest normalne?

Jak się wyleczyć z uzależnienia od miłości? 

Po czym poznać, że ktoś jest zboczony? Co jest normalne, a co nie? 

Jak smakuje sperma? 

Czy można odkryć dobrą stronę seksualności, gdy się było w domu uczonym, że jest to złe, brzydkie i wstydliwe?

Jak to jest być w ciąży?

Czemu relacje osób sapioseksualnych są bardziej trwałe?

Jaki zapach ma pochwa?

Jakie testy psychologiczne mierzą poziom męskości?

Jak rozwinąć moją seksualność?

Jak przeprowadzić warsztaty z edukacji seksualnej w jedenastu krokach?

Marta Gosecka, współpraca: Maja Wencierska

 

Prowadzenie warsztatów z zakresu edukacji seksualnej wymaga nie tylko przyswojenia wiedzy merytorycznej, która się dynamicznie zmienia i rozwija (jak na przykład w przypadku budowy łechtaczki, której dokładna anatomia została odkryta dopiero dzięki badaniom i przełomowej pracy urolożki Helen O’Connell w 2005 roku). Wiąże się także z wnikliwym poznaniem i eksplorowaniem niesamowitego świata spektrum seksualności, romantyczności, parasola GSRD (Gender, Sexual & Relationship Diversity, czyli różnorodności genderowej, seksualnej czy form relacji). Pracuję w nurcie pozytywnej seksualności, która w miejsce często sterotypowego i krzywdzącego (ale wciąż obowiązującego w klasyfikacjach medycznych, chociażby DSM-5) rozumienia seksualności w ujęciu heteronormatywnym, w którym mężczyzna ma być „zawsze tryskającym zdobywcą”, a kobieta być „wilgotnym, uległym plackiem gotowym zawsze ma męską eksplorację” umieszcza ciałopozytywność, pojęcie GES (Good Enough Sex), czyli uznanie, że każda aktywność seksualna jest dobra, prawidłowa, jeśli jest satysfakcjonująca, konsensualna (czyli za świadomą zgodą osób w niej uczestniczących). Bez nacisku na „porno” perfekcjonizm czy spełnianie popkulturowych seksualnych standardów, jeśli realizowane są potrzeby emocjonalne, powiązane z dobrą komunikacją, empatią i akceptacją.

Dla mnie przygotowanie do prowadzenia warsztatów obejmowało (oprócz ukończenia studiów psychologicznych, seksuologicznych i stałego dokształcania się w oparciu o najnowszą literaturę i wyniki badań) szczególnie przepracowanie własnej seksualności. Polegało to na przykład na zerwaniu z negatywnymi skryptami przekazanymi w socjalizacji dziecięcej przez osoby dorosłe (na przykład że świat dzieli się na „kobiety, mężczyzn i homoniewiadomo”, „dotykanie się TAM to wstyd”), staniu się przyjazną specjalistką wspaniałych osób LGBT+  i wypracowaniu postawy życzliwej akceptacji dla własnego ciała i jego naturalnych, pięknych potrzeb, bez poczucia winy i wstydu. 

Trzeba mieć na uwadze, że wychowania seksualnego kilkadziesiąt lat temu nie było. Istniała sfera wstydliwego tabu, która sama nie zniknie. Trzeba ją przepracować. Tylko wówczas można skutecznie wspierać inne osoby w rozwijaniu pozytywnej seksualności!

W każdym wieku można zatem edukować się i pozytywnie zmieniać neuroplastyczne szlaki własnej seksualności. Właściwie psychoseksualności, bo najważniejszym organem seksualnym jest przecież mózg! A seksualność jest piękna, naturalna i potrzebna w holistycznym, zdrowym rozwoju człowieka przez całe życie. 

Jeśli osoba dorosła odczuwa wstyd, próbując nazwać potrzeby związane ze swoją seksualnością, nie będzie w stanie stworzyć bezpiecznej atmosfery do rozmowy czy prowadzenia zajęć z psychoseksualności.

Młodzież czasami wie wiele więcej na temat seksualności niż rodzice i nauczyciele, jednak nie zawsze z rzetelnych źródeł. Z badań wynika, że źródłami „edukacji” seksualnej młodzieży są najczęściej rówieśnicy, media (blogi, portale społecznościowe, fora, filmy pornograficzne).

A z moich obserwacji w pracy psychoseksuolożki wynika, że MŁODZIEŻ NIE MA Z KIM ROZMAWIAĆ O SFERZE SEKSUALNEJ!

Jeśli chcesz sprawdzić, czy masz niezbędne kompetencje, by prowadzić warsztaty, odpowiedz na poniższe pytania.

Sprawdź, jakie są twoje mocne strony (liczba odpowiedzi TAK), a w jakich sferach warto się doskonalić, by czuć się bardziej komfortowo w pracy w obszarze psychoseksualności (liczba odpowiedzi NIE/ NIE WIEM).

Przygotowanie merytoryczne:

Czy mam dostęp do rzetelnej, aktualnej wiedzy opartej na badaniach naukowych?
Czy posługuję się swobodnie prawidłową, zrozumiałą terminologią dotyczącą seksualności? 
Czy mam w sobie chęć do ciągłego dokształcania się, czytania literatury specjalistycznej, oglądania webinariów przygotowanych przez osoby eksperckie?

Postawy dotyczące seksualności

Przekonania. W jakim stopniu Twoje osobiste przekonania (związane z wyznawaną religią, wychowaniem, otoczeniem społeczno-kulturowym etc.) wpływają na Twój stosunek do seksu?
Czy dokonuję moralnej oceny różnych przejawów ludzkiej seksualności?
Czy potrafię zaakceptować i uszanować inną postawę wobec seksualności, nawet jeśli jest zupełnie różna od mojej?
Czy mam jakieś tematy tabu związane z seksem?
Czy akceptuję fakt, że spektrum ludzkiej seksualności jest naturalnie różnorodne, pod względem orientacji seksualnych i tożsamości płciowych?
Jaki jest mój stosunek wobec osób nieheteronormatywnych?
Czy są grupy społeczne (różniące się wiekiem, pochodzeniem, cechami psychospołecznymi), do których mam negatywny stosunek, odmawiając im praw seksualnych?

Emocje

Jakie emocje wywołuje u mnie temat seksu? Jak sobie radzę z trudnymi emocjami?
Czy mam pozytywny stosunek do własnej seksualności? 
Czy potrafię czerpać przyjemność w sferze seksualnej?
Czy umiem sobie radzić ze wstydem i zażenowaniem, jakie pojawiają się czasem przy tematach związanych z seksualnością?
Czy są sfery seksualności budzące we mnie lęk?
Czy potrafię rozdzielić własne negatywne odczucia, obawy, rozczarowania, by nie przenosić ich na innych?

Zachowania

Czy daję prawo i wspieram innych w realizowaniu ich potrzeb psychoseksualnych?
Czy potrafię innym komunikować swoje potrzeby?
Czy są zachowania w sferze seksualnej, których nie toleruję ani u siebie, ani u innych?
Czy potrafię rozmawiać swobodnie z innymi na różne tematy dotyczące psychoseksualności?
Czy potrafię okazywać miłość, czułość, troskę bliskim mi osobom?
Czy potrafię asertywnie reagować w sytuacjach, gdy ktoś przekracza granice w sferze seksualnej?
Czy potrafię rozpoznać różne rodzaje przemocy seksualnej i udzielić wsparcia osobom jej doświadczającym?

Cechy osobowościowe i kompetencje interpersonalne osoby prowadzącej wsparcie psychoseksualne:

otwartość
empatia
asertywność
cierpliwość
umiejętność rozwiązywania konfliktów
umiejętność pracy z oporem
wysoka samoświadomość 
dyskrecja
kreatywność
elastyczność reagowania w różnych sytuacjach
poczucie humoru

Które z wyżewj wymienionych kompetencji dostrzegasz u siebie? Nad którymi uważasz, że warto popracować? Czy wiesz, w jaki sposób możesz je rozwijać?

JEDENAŚCIE KROKÓW

1.         Przeprowadź badanie potrzeb w grupie, do której chcesz skierować warsztaty z edukacji.

Możesz to zrobić za pomocą ankiety online przed warsztatami lub podczas tak zwanej wstępnej rundki na początku zajęć.

2.         Jeśli jest to cała społeczność, zastanów się, czy jesteś w stanie wszystkim zapewnić rzetelny warsztat. Wybierz grupę/grupy najbardziej potrzebującą/e.

Inne potrzeby i oczekiwania w zakresie eksploracji własnej psychoseksualności mają osoby nastoletnie w wieku piętnastu czy szesnastu lat, inne osoby w wieku senioralnym. Warto tworzyć grupy z uwzględnieniem kryterium wieku, doświadczeń życiowych oraz oczekiwań.

3.      Znajdź rzetelną, wykształconą osobę, która przygotuje i poprowadzi warsztaty. Zasięgnij opinii w organizacjach działających na rzecz osób wykluczonych ze względu na swoją seksualność. Jeśli nie ma takich organizacji w twojej miejscowości, zapytaj organizacji działających na terenie całej Polski – sprawdź na przykład na stronie mnw.org.pl.

Najlepiej, gdy zajęcia prowadzi osoba z wykształceniem w obszarze seksuologii, edukator/ka pozytywnej seksualności.

4.         Zapewnij finansowanie przedsięwzięcia – przejrzyj programy grantowe w obszarze edukacji, równości, działań obywatelskich etc., zapytaj w wydziale spraw społecznych, znajdź sponsorów.

5.         Znajdź przytulne, bezpieczne miejsce, gdzie przychodzące osoby będą miały zapewniony komfort i dyskrecję. 

6.         Przeprowadź kampanię informacyjną. Internet jest świetnym miejscem do reklamowania swoich działań, ale warto też poinformować organizacje zrzeszające czy wspierające osoby, do których chcesz trafić. Zostaw tam plakat, ulotki, zadzwoń, opowiedz.

7.         Nazwij to, czego będą dotyczyły warsztaty. Nie pozostawiaj wątpliwości. Chcesz przeprowadzić rzetelną edukację dotyczącą konkretnych obszarów ludzkiej psychoseksualności, nie tajne komplety z pornografii. Pamiętaj o tym, kiedy padną pytania „ale po co to?”. 

8.         Przeprowadź rekrutację, na przykład przez formularz internetowy – zapytaj o wiek, o potrzeby, tematy interesujące osobę. Będziesz mógł/mogła zróżnicować grupy.

9.         Dla osób niepełnoletnich przygotuj zgodę od rodzica/opiekuna prawnego. W sprawach osób niepełnoletnich decydują rodzice. Jednak może zdarzyć się tak, że pojawi się osoba niepełnoletnia z problemem wynikającym z działań rodziców/opiekunów. Wówczas najważniejsze jest bezpieczeństwo dziecka.  

10.       Pamiętaj, że to tylko warsztaty. Jeśli ktoś potrzebuje pomocy, skieruj do organizacji wspierającej, znanych Ci specjalistów, zawiadom odpowiednie służby, jeśli jest taka potrzeba.

11.       Przeprowadź ewaluację twoich działań – wnioski zaprezentuj osobom decyzyjnym, może się przełamią i wprowadzą w końcu edukację seksualną w szkołach na poziomie gminy, miasta, powiatu, województwa… Próbuj!

Powodzenia!