Skala tortur
Carpaccio w stylu wschodnim
Łukasz Wójcicki
Tekst pokazuje dwie brutalne rzeczywistości, o których nie lubimy myśleć: tortury więźniów politycznych aresztowanych w Białorusi po ostatnich wyborach prezydenckich i cierpienie zwierząt prowadzonych na rzeź. Areszty i ubojnie przenikają się tu ze sobą, a o biciu jako o robieniu „carpaccio z tyłka” opowiada wesoły stand-up. Przez zalew błahych informacji z internetu, przez rozmowy o pogodzie czy przyjacielskie żarty przebijają się doniesienia o porażającym okrucieństwie. Tekst powstał na podstawie raportów.
Cierpienie mięsa
Rozmowa z Łukaszem Wójcickim
Choreografie społeczne
Demokracja jako społeczna choreografia
Wojciech Klimczyk
Performans rozumiany jest w teorii społecznej choreografii jako tworzenie, powoływanie do istnienia w sposób twórczy kolektywności: bycia razem. Performować społeczną choreografię to działać wspólnie w taki sposób, że działanie to ucieleśnia wspólnotę poprzez uważny, refleksyjny ruch. Performować to nie działać automatycznie, lecz krytycznie, analizując korzenie ruchu, rozważając nie tylko indywidualne, ale też społeczne potencjalne konsekwencje wybranego przez kolektyw sposobu poruszania.
Przekraczanie granic (instytucji)
Rozmowa Bartka Frąckowiaka, Agaty Grzybowskiej, Yulii Krivich, Katarzyny Słobodyi Magdy Szpecht
Mam coraz większy problem z rozdzielaniem tego, co jest sztuką, co aktywizmem, a co domeną komunikacji wizualnej czy społecznej. Te sfery się bardzo mocno przenikają. Jak myślę o sztuce, to myślę o użyteczności sztuki. Myślę, że działania, które przesuwają nasze pole percepcji i ujawniają rzeczy wcześniej niewidoczne, mają charakter artystyczny. Ten rodzaj sztuki jest mi teraz bardzo bliski.
Spacer. O gestach, ruchach i rytmach oporu w Białorusi
Olia Sosnovskaya
Przełożył Szymon Misiek
W przypadku Białorusi infrastruktura nowych form życia społecznego nie rozwinęła się poprzez okupację placów, jak często bywa podczas protestów. Od samego początku infrastruktura ta była częścią codziennego życia, codziennych prywatnych gestów, zwyczajnych aktywności rozgrywających się na osiedlach i w domach. Ten zestaw gestów i działań jest częścią „choreopolityki”, która wymaga redystrybucji i pomyślenia na nowo ciał, afektów i zmysłów, za pomocą których można uczyć się jak się poruszać politycznie, jak wymyślać, wdrażać, poszukiwać ruchu i eksperymentować z ruchem, którego jedynym sensem (znaczeniem i kierunkiem) jest eksperymentalne ćwiczenie wolności.
Broń słabych: ukryte skrypty oporu – ciało wobec reżymów totalitarnych
Łukasz Wójcicki
Opór, rodzący się w każdych warunkach opresji, który na poziomie somatycznym zaczyna się w pojedynczej komórce, którego wewnętrzne „rozlewanie się” wobec niesprawiedliwości i nierówności po całym ciele i innych ciałach, ma swoje odbicie w tworzących się sieciach wsparcia i ruchach oporu wszędzie tam, gdzie autorytaryzm niszczy demokratyczne struktury cielesno-społeczne.
Anka, córka Grażyny, wnuczka Gabrieli i Janiny
Kasia, córka Ewy, wnuczka Teresy i Józefy
Ten tekst zrodził się z dialogu – pomiędzy nami piszącymi te słowa, a autorkami, które zainspirowały nas do podjęcia rozmowy i wszystkimi tymi, które stawiają opór, transformują rzeczywistość i otwierają przyszłość dla nas wszystkich. Siostrzeństwo odczuwamy jako radykalną formę solidarności i międzygatunkowej miłości, podtrzymującą nas-was przy godnym życiu, ale jednocześnie pozostawiającą przestrzeń na różnice zdań, nieporozumienia czy rozbieżności pragnień.
Rachunek wojny
Igor Piotrowski
Pamiętniki Kitowicza jako materiał do dyskusji z różnorodnymi konceptualizacjami Baru pojawiającymi się w czasach współczesnych wydaje się przed nami. Przeczytanie z jednej strony sejmowej uchwały ustanawiającej rok 2018 rokiem konfederacji barskiej, z drugiej informacji o odkryciach dotyczących prawdopodobnej interpłciowości Pułaskiego z odpowiednimi partiami Historii polskiej w ręku również czeka na odważnego lub odważną.
Psycholog wojskowy (KABAN)
Nevo Ziv
Przełożyła Agnieszka Olek
Eli, izraelski żołnierz z powojennym syndromem pourazowym rozpoczyna terapię u Yehudy, wojskowego psychologa – szybko okazuje się, że Yehuda leczył wcześniej także żołnierza podległego rozkazom Eliego. Obaj byli odpowiedzialni za życie tamtego chłopaka i obaj, po latach, próbują pogodzić się ze swoimi decyzjami.
Traumatyczny dramat sensacyjny
Jan Borowicz
Dramat Psycholog wojskowy (czyli „Kaban”, skrót od Ktzin Bri'ut Ha’Nefesh) Nevo Ziva w przekonujący sposób opowiada o wojnie widzianej z perspektywy jej nieoczywistych ofiar: żołnierzy załamujących się pod naporem rzeczywistości brutalnej walki. I choć nie jest to dzieło antymilitarystyczne, ukazuje, jaką cenę za działania wojskowe ponoszą uwikłane w nie jednostki.
Bajki zwierzęce
O podglądaniu
Justyna Drath
Do grania
Pośród gospodarstw
Przemysław Pilarski
Scenariusz: thriller psychologiczny. Do samotnego mężczyzny, który kupił dom na końcu wsi, przychodzi chłopiec. Potem widzimy, jak ten sam chłopiec otwiera drzwi kobiecie z Ukrainy wynajętej do sprzątania. W następnej scenie mężczyzna i kobieta budzą się w piwnicy domu, skuci łańcuchem. Chłopiec zajmuje się nimi troskliwie, ale trzyma w zamknięciu: czeka, aż się polubią i stworzą dla niego nową rodzinę. Chociaż wychował się pośród gospodarstw, chciałby pojechać z nimi do miasta.
Przemoc rośnie jak Buka
Rozmowa z Przemysławem Pilarskim
Zagrajmy
Marianna Lis
Pilarski w swoich dramatach stawia więcej pytań, niż daje odpowiedzi. Jego poszukiwania prawdy o człowieku przeplatają się z próbami dekonstrukcji mechanizmów i procesów rządzących naszą rzeczywistością. Analizy traum i lęków łączą się z analizami procesów i wydarzeń historycznych. Tych ważnych, mających wpływ na życie całych narodów bądź wspólnot, i tych prywatnych, mało spektakularnych, ale niemniej istotnych.
Literatura w roli głównej
Katarzyna Lemańska
W sezonie 2021/2022 twórcy przygotowali nie tylko świetne adaptacje dobrej, często nagradzanej polskiej prozy, ale także wystawili liczne prapremiery rodzimych dramatów. To żywe komentarze do społecznej rzeczywistości. Kolejna ważna, powtarzająca się kwestia to międzypokoleniowy przekaz traumy, pamięć o Holocauście i przepracowanie polsko-żydowskiej historii.
Wybór
Jacek Sieradzki
Korzystanie z wartościowych dzieł literackich, dramatycznych lub prozatorskich, też wciąż, jak widać, ma wzięcie. Acz wymaga wsparcia. Staram się je wspierać i w komentarzach recenzenckich, i w miarę sił w „Dialogu”, i w Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.
Wynurzenia
W imię osła
Pedro Pereira
Młody las
Dorota Kowalkowska
Spektakl Wenus z Milo i inne lekcje po raz pierwszy pokazany został w Teatrze Dramatycznym im. Szaniawskiego w Wałbrzychu 3 czerwca 2019 roku; w sumie zagrany został dwa razy. Razem z Dorotą Kowalkowską przeglądamy to, co zostało w archiwum – fragmenty scenariusza (cały się nie zachował), zdjęcia, słuchamy nagrań. Poniższa relacja jest więc kolażem materiałów, które pozostały po tej pracy, komentarzy pedagożki na temat przebiegu prób, głosów uczestniczek i uczestników po ponownym spotkaniu.
Walka o Szkołę Polską
Anna Kuligowska-Korzeniewska
Młody las Jana Adolfa Hertza, sztuka w czterech aktach nie powstała w latach rewolucji, ale tak jest z nią związana, że nie można jej pominąć. Przedstawia bowiem wybuch strajku szkolnego, najdłużej trwającego i najbardziej niezłomnego oporu młodzieży przeciwko carskiej władzy.
Po bandzie
A vulva mówi
Marek Beylin
Każdy ma swoją Arktykę
Dlaczego kowidianie muszą zjadać psy, a inuici wręcz przeciwnie?
Artur Duda
Książka Tomasza Kubikowskiego Zjadanie psów to powieść przygodowa oparta na faktach, ale zawierająca dodatkową warstwę protreptyczną i metanaukową jako książka traktująca o performatycznym paradygmacie obecnym we współczesnym świecie oraz zachęcająca do myślenia o wyzwaniach nauki i regułach poznania.
Varia
Nowe sztuki:
Paweł Mossakowski Powiązani
Michał Kaźmierczak Jeszcze nikt nie umarł
Dawn King The Trials
