Teatr queer
Joanna Krakowska
Inspiracje i początki teatru Ridiculous w Nowym Jorku i jego anarchistycznej poetyki. Na czym polegał styl Ridiculous i ile właściwie było tych teatrów działających pod tą nazwą? Play-House of the Ridiculous Johna Vaccaro i Ridiculous Theatrical Company Charlesa Ludlama od 1967 działały osobno, ale oba pozostały ważne zarówno dla amerykańskiej awangardy, jak i dla ruchu emancypacji osób homoseksualnych. A poetyka idiotyzmu urzeczywistniła się w polityce.
Laurence Senelick
Przełożył Bartosz Wójcik
Teatr jest najbardziej sobą, gdy jest najbardziej queer. Im bardziej stara się dostosować do wymogów jakiejś iluzorycznej normy reprodukującej zewnętrzną rzeczywistość i do jakiejś normy społecznej stygmatyzującej moralnie, tym mniej wierny swojej własnej naturze pozostaje. Fragment książki The Queerest Art. Essays on Lesbian and Gay Theatre (edited by Alisa Solomon and Framji Minwalla, New York University Press, New York-London 2002).
Don Shewey
Przełożyła Agata Zawrzykraj
Pionierzy teatru jawnie gejowskiego nie działali według z góry przyjętego teoretycznego schematu czy socjopolitycznego programu. Ich twórczości teatralnej nie można oddzielić od ich osobistej tożsamości, ich życia, środowiska społecznego, poczucia humoru, potrzeby miłości i przyjaźni. Fragment książki The Queerest Art. Essays on Lesbian and Gay Theatre (edited by Alisa Solomon and Framji Minwalla, New York University Press, New York-London 2002).
Odmieńcze uczucia
Sara Ahmed
Przełożył Sławomir Królak
Heteronormatywność funkcjonuje jako forma publicznego komfortu, pozwalając ciałom na rozciąganie się w przestrzeniach, które nabrały już kształtu. Nie bez istotnych powodów zatem teorię queer definiuje się nie tylko jako antyheteronormatywną, lecz również jako antynormatywną. Fragment książki Sary Ahmed The Cultural Politics of Emotion (Edinburgh University Press 2004).
Esther Newton
Przełożył Sławomir Królak
Rodzaje występów i sposoby wcielania się w kobiece role wynikają z pierwotnego i powszechnego doświadczenia związanego z „okresem glamour”. Niemal wszyscy bez wyjątku artyści, z którymi przeprowadziłam wywiady, wspominali o trwającym od sześciu miesięcy do roku etapie „przyklejenia do lustra”, przez który przechodzili na początku kariery. Widziałam też wielu młodych artystów drag będących właśnie w swojej fazie glamour. Rozdział książki Esther Newton Mother Camp: Female Impersonators in America (The University of Chicago Press, Chicago and London 1972).
Wynurzenia
Świadkowie katastrofy
Pedro Pereira
Kraina Oz
Teo
Paweł Soszyński
Kampowa fantazja, snuta na scenie przez grupę podstarzałych homoseksualistów, wędrujących w wyobraźni przez baśniową Krainę Oz. Postaci mają swoje historyczne pierwowzory: to mężczyźni „z różowym trójkątem”, którzy byli osadzeni w obozach koncentracyjnych z powodu swojej orientacji, albo ponieśli podczas wojny inne traumatyczne straty, ale w ich wspomnieniach straszny czas ich młodości jest zarazem piękny, zmitologizowany, przesycony erotyzmem. Akcja rozgrywa się na kilku poziomach i ujęta jest w ramy koncertu drag.
Kiedy zamkną „Ramonę”
Rozmowa z Pawłem Soszyńskim
Nie jesteśmy w Kansas, czyli geje tłumaczą nam świat
Joanna Krakowska
Gejowska mitologia Czarnoksiężnika z krainy Oz to coś znacznie więcej niż obiegowe wierzenia na temat związków tęczowej flagi z balladą Somewhere Over the Rainbow, czy kultu Judy Garland z zamieszkami w barze Stonewall. Dee Michel napisał na ten temat książkę Friends of Dorothy: Why Gay Boys and Gay Men Love The Wizard of Oz (Dark Ink Press 2018), w której na podstawie własnych badań odpowiedział na postawione w tytule książki pytanie.
Po bandzie
O lewicy zrujnowanej i potężnej
Marek Beylin
Król i królowa
Piotr Morawski
By zyskać w teatrze nowych sojuszników, trzeba opowiadać historię efektownie, z rozmachem. Pod tym względem Król według powieści Szczepana Twardocha w reżyserii Moniki Strzępki w Teatrze Polskim w Warszawie jest spektaklem idealnym. Jednak czy pokazywanie na scenie świata na opak, rozbudzanie fantazji o przemocy może przynieść coś dobrego? Nawet jeśli takie są nastroje antyfaszystowskiej ulicy i Król umiejętnie je zagospodarowuje.
Królowa
Igor Jarek
Monodram: chłopak z marginesu opowiada o swoich przygodach. Kiedy wychodzi z sierocińca i dostaje pracę jako ochroniarz w sklepie, szybko wdaje się w bójkę, a wtedy wstawia się za nim „Królowa”, tajemnicza, sporo starsza od niego kobieta. Dzięki niej bohater zmienia swoje życie i nareszcie jest szczęśliwy, ale nie wie, z kim tak naprawdę się związał... Zaletą tekstu jest świetnie podchwycony żargon ulicy, nastrój pełen liryzmu i humoru oraz zaskakująca, wciągająca akcja.
Właściwe kobiety
Rozmowa z Igorem Jarkiem
Nawozy sztuczne
Krawat i mucha
Tadeusz Nyczek
Tamten brzeg
Pobliskie miasto. Remake (Artimas miestas)
Marius Ivaškevičius
Przełożyła Agnieszka Lubomira Piotrowska
Inspiracją do sztuki była prawdziwa historia: przyzwoita gospodyni domowa z Malmo została odnaleziona martwa w dzielnicy czerwonych latarni w Kopenhadze, połączonej z Malmo mostem. Ta historia tworzy główną oś tekstu: Anika i jej mąż Iwo, zwyczajne młode małżeństwo, zmęczone rutyną codzienności małego miasta, uwalniają swoje demony w innym mieście, które ma dla nich niemal sakralne znaczenie. Ale jest też druga historia, mniej realna, pełna oniryczngo okrucieństwa, jakby odbicie niewypowiedzianych wyobrażeń głównych bohaterów.
Nordic noir. Jak zobaczyć Skandynawię
Monika Rawska
Międzynarodowa popularność powieści kryminalnych skandynawskich autorów doprowadziła do ustalenia się własnej nazwy gatunkowej tej specyficznej odmiany: Nordic noir. I choć jest to termin szeroki, to jako kluczowe elementy wyróżnia się w nim naturalizm i społeczny realizm, posępne lokalizacje i markotnych detektywów.
Varia
NOWE SZTUKI:
Natasha Gordon Nine Night
Maria Maier Könige
Michael Hastings Tom and Viv
Z afisza
Rysiowanie. wspomnienie o Marii Gantzowej
Małgorzata Semil
